URLAND Her-denkt
We hertellen, herinneren en herdenken. Een ritueel in een ritueel in een ritueel.
Performancecollectief URLAND maakt een bezwerende, muzikale reis geïnspireerd op het boek ‘Is dit een mens’ van Auschwitz-overlevende Primo Levi. In een hedendaags koorstuk, gecomponeerd door Annelinde Bruijs, zingen 30 studenten van Codarts Rotterdam de canto van Dante uit De Goddelijke Komedie. Het koor lijkt in hun zang collectief te zoeken, zoals Primo Levi zich De Goddelijke Komedie probeerde te herinneren. Zo wordt de betekenis van her-denken en herinneren voelbaar.
75 jaar geleden kwam de joods-Italiaanse scheikundige Primo Levi als een van de weinigen levend terug uit Auschwitz. Over de ontmenselijking en gruwelijkheden in het kamp schreef hij het boek ‘Is dit een mens?’. Levi vertelt hoe hij voor een medegevangene probeert een canto uit De Goddelijke Komedie van Dante te vertalen. Het is de canto over de dood van Odysseus, die in een middeleeuwse variant op de klassieke mythe probeert naar het rijk der doden te varen en als straf voor deze eigenwijsheid wordt verslonden door de zee. Het metrum en de poëzie van Dante zijn zo dwingend en stuwend dat het herinneren Levi dag en nacht bezighoudt, staande houdt zelfs. Dichterbij de reddende kracht van kunst lijken we niet te kunnen komen. De canto eindigt met de beschrijving van het schip dat ondergaat: ‘de punt/ dook onder, zo ’t een Ander heeft behaagd,/ tot boven ons de zee werd gesloten.’ Levi concludeert: zo is mijn lot verbonden met dat van Odysseus. Ik zit hier aangezien het een Ander behaagt.
Levi plaatst zichzelf in de traditie van het vertellen van verhalen. Levi hertelt Dante, Dante hertelt Odysseus. En URLAND hertelt nu Levi.